Uluslarası Güvenlik Prensipleri ve Pratikleri
12 Şubat 2015 tarihinde önde gelen haber kurumları ve basın kuruluşları bir araya gelerek dünya çapında geçerli serbest çalışan koruma standartlarını onayladı.
TEHLİKELİ GÖREV VERİLEN GAZETECİLER İÇİN:
1. Bir çatışma sahasında ya da tehlikeli bir ortamda herhangi bir görev için yola çıkmadan önce, gazeteciler kendilerine ve yaralanan meslektaşlarına bakabilecek temel becerilere sahip olmalıdır.
2. Tüm gazetecilerin saygın bir gazetecilik ilk yardım kursunu tamamlamalarını, uygun bir ilk yardım seti taşımalarını ve hem fiziksel hem de psikolojik bakım ve güvenlik standartları konusunda güncel kalmalarını teşvik ediyoruz. Bu tür sahalarda bir görev üstlenmeden önce, gazeteciler bir çatışma sahasına ya da bulaşıcı hastalık bölgesine uygun bir sağlık sigortası kapsamına girmeye çalışmalıdır.
3. Aktif savaş bölgesindeki gazeteciler zırhlı ceket ve başlık dahil koruyucu balistik elbiselere olan ihtiyacın ve bunların öneminin farkında olmalıdır. Bir çatışma sahasında ya da tehlikeli ortamda çalışan gazeteciler, alanında tanınmış bir düşman ortamı kursuna katılmaya çaba göstermelidir.
4. Gazeteciler herhangi bir düşman ortamına ya da tehlikeli ortama seyahat etmeden önce dikkatli bir risk değerlendirmesi yapmalı ve görevlerinin gazetecilik açısından risklere karşı değerini ölçmek üzere sahadaki meslektaşlarıyla ve haber kuruluşlarıyla birlikte çalışmalıdır.
5. Görev sırasında gazeteciler güzergahın, ulaşımın, irtibat kişilerinin ve günlük planlarının neresinde olduklarını bildirmeyi içeren iletişim stratejisini bölgedeki bir meslektaşlarıyla ya da editörleriyle birlikte ayrıntılı olarak planlamalı ve hazırlamalıdır. Gerekli durumlarda gazeteciler mobil ve İnternet erişimlerini müdahalelerden ve takip edilmekten korumak amacıyla uygun önlemleri almalıdır.
6. Gazeteciler her tür görevlendirmenin risklerini anlamak için, kendi haber kuruluşlarıyla, kendilerini görevlendiren kuruluşla ya da bağımsız hareket ediyorlarsa sektördeki meslektaşlarıyla yakın işbirliği içerisinde olmalıdır. Bu sayede güvenlik hakkında gerekli bilgileri ve seyahat önerilerini meslektaşlarından, yerel irtibat kurulan kişilerden, büyükelçiliklerden ve güvenlik personelinden elde etmeye çalışmalı ve dikkate almalıdır. Benzer şekilde, onları zarar görmekten koruyabilecek güvenlik bilgilerini meslektaşlarıyla paylaşmalıdır.
7. Gazeteciler birinci derece yakınlarına dair bilgileri kendi haber kuruluşlarına bildirmeli ve adını belirttikleri bu kişilerin sahada yaralanma, kaçırılma ya da ölüm durumlarına yönelik açık talimatlara ve eylem planına sahip olmalarını sağlamalıdır.
TEHLİKELİ YERLERDE GÖREVLENDİRME YAPAN HABER KURULUŞLARI İÇİN:
1. Editörler ve haber kuruluşları, fotoğrafçılar ve kameramanlar dahil, yerel gazetecilerin ve serbest çalışanların özellikle tehlikeli haberlerde uluslararası basında gittikçe artan hayati bir rol üstlendiklerini bilmelidir.
2. Editörler ve haber kuruluşları kendi personellerinin rahatı için gösterdikleri özeni yerel gazeteciler ve serbest çalışanlar için de göstermelidir.
3. Haber kuruluşları ve editörler güvenlik eğitimi, ilk yardım ve diğer güvenlik teçhizatı ile yaralanma ya da kaçırılma durumlarındaki sorumluluk söz konusu olduğunda, düzenli olarak çalıştıkları yerel gazetecilere ve serbest çalışanlara kendi personellerine muamele ettikleri şekilde davranmaya çabalamalıdır.
4. Editörler ve haber kuruluşları savaş bölgelerinde eğitim, sigorta ve güvenlik teçhizatının ilave maliyetinin farkında olmalı ve bunları dikkate almalıdır. Bir görevlendirmeden önce, bir serbest çalışana ne kadar ödeme yapılacağı ve hangi masrafların karşılanacağı açık ve net olarak belirtilmelidir.
5. Editörler ve haber kuruluşları serbest çalışanlara ödemeyi geciktirmeden yapmanın öneminin farkında olmalıdır. Görevlendirmeler belirlenirken, haber kuruluşları, karşılanması kararlaştırılan harcamaların bedelini önceden ya da iş tamamlandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede sağlamaya ve yapılan işin ödemesini mümkün olduğunca zamanında yapmaya çaba göstermelidir.
6. Haber kuruluşu ve serbest çalışan söz konusu gazetecinin katkısının belirtilmesinin kendisi ve/veya ailesinin güvenliğini tehlikeye atabileceği konusunda fikir birliğine varmadıkça, editörler ve haber kuruluşları söz konusu haber yazılı veya görsel olarak yayınlandığında ya da ödül başvurusu için sunulduğunda haberin imzasında ya da katkı sağlayanlar arasında tüm serbest çalışanlara adil şekilde yer verilmesini sağlamalıdır.
7. Bir haber kuruluşu bir serbest çalışanın kaçırılması ya da yaralanması durumunda kendi personelinin başına aynı durum geldiğinde onun sağlığı için üstleneceği sorumluluğun aynısını üstlenmeye hazır olmadıkça, bir serbest çalışanı bir çatışma sahasında ya da tehlikeli ortamda görevlendirmemelidir. Söz konusu serbest çalışan, haber kuruluşunun kural ve talimatlarına uyduğu sürece, haber kuruluşları tehlikeli alanlarda görevlendirdikleri gazetecileri desteklemek konusunda ahlaki bir sorumluluk taşır.
Sonuç olarak, aşağıda imzası olan bizler, personelimiz olan ve serbest çalışan tüm gazetecileri ve birlikte çalıştıkları haber kuruluşlarını, güvenliğe ve yeni bir meslektaş dayanışması ile özen ruhuna dair paylaştığımız taahhüde etkin şekilde katılmaya teşvik ediyoruz.
İMZALAYAN KURULUŞLAR
- 2LIVES: Steven Joel Sotloff Memorial Foundation
ABC News
ABRAJI
Afghan Journalists Safety Committee
Agence France-Presse
Al-Monitor
American Society of Journalists and Authors
Article 19
Association of European Journalists (Bulgaria)
The Associated Press
Bangladesh NGOs Network for Radio and Communication (BNNRC)
Belarusian Association of Journalists
Blink
Bloomberg
British Broadcasting Corporation
Canadian Journalism Forum on Violence and Trauma
Canadian Journalists for Free Expression (CJFE)
CBS News
Center for Journalism and Public Ethics (Mexico)
CNN
Coalition for Women in Journalism
Committee to Protect Journalists
Danish Union of Journalists
Dart Center for Journalism and Trauma
Ena News Agency
European Federation of Journalists
Foreign Correspondents' Association of East Africa (FCAEA)
Foreign Correspondents' Club (Hong Kong)
Foro de Periodismo Argentino
Foundation for Freedon of Press in Colombia (FLIP)
Free Press Unlimited
Frontline Club
Frontline Freelance Register
The Frontliner (Albania)
German Press Agency dpa
Global Journalist Security
GlobalPost
Global Radio News
Globo TV
The GroundTruth Project
Guardian News and Media Group
International Center for Journalists
International Federation of Journalists
International News Safety Institute
International Press Institute
International Women's Media Foundation
Iraqi Journalists Rights Defense Association
James W. Foley Legacy Foundation
Journalistic Freedoms Observatory (Iraq)
Journalists in Danger (Kazakhstan)
Kyodo News
Marie Colvin Journalists' Network (MCJN)
Mashable
McClatchy DC
Medill School of Journalism
Miami Herald
National Geographic Magazine and Partners
National Press Club
National Press Photographers Association
National Union of Journalists-Philippines
NBC News
Newsweek
NOS News (Netherlands)
Online News Association
Overseas Press Club of America
Overseas Press Club Foundation
Pakistan Press Foundation
PayDesk
Periodistas de a Pie (Mexico)
PBS Frontline
Press Emblem Campaign (Switzerland)
Public Radio International's The World
Pulitzer Center on Crisis Reporting
Reporters Instructed in Saving Colleagues
Reporters Without Borders
Reuters
Round Earth Media
Rory Peck Trust
Samir Kassir Eyes (SKeyes) Center
Security First (UK)
Society of Professional Journalists
Southeast Asian Press Alliance (SEAPA)
Storyhunter
Trauma Training for Journalists
Union of Journalists in Finland
Union of Journalists in Israel
Union of Journalists of South Sudan
USA Today
Vice News
Video News (Japan)
Women Photojournalists of Washington
Words After War
The World Association of Newspapers and News Publishers (WAN-IFRA)
Zuma Press
Bu ilkelere katılmak isteyen haber kuruluşları, basın birlikleri ya da savunma grupları David Rohde’e ([email protected]) başvurabilir.